Thiệt hại kinh tế Biểu tình bài Nhật tại Trung Quốc năm 2012

Trong thời gian diễn ra biểu tình bài Nhật, xuất hiện những lời kêu gọi tẩy chay hàng hóa Nhật Bản cùng việc phá hủy một số sản phẩm Nhật Bản đang lưu hành.[188][189] Nhiều doanh nghiệp và nhà máy Nhật Bản tại Trung Quốc bị đóng cửa trong chuỗi phản ứng trước các cuộc biểu tình.[190] Một số chuyến bay du lịch theo đoàn của người Trung Quốc hướng đến Nhật Bản bị hủy bỏ,[191][192] giáng một đòn mạnh vào công nghiệp du lịch Nhật Bản.[72] Theo báo cáo của Cơ quan Xúc tiến Du lịch Nhật Bản, khách du lịch Trung Quốc giảm từ 121.673 vào tháng 9 xuống còn 69.713 vào tháng 10, số lượng khách du lịch Trung Quốc trong năm 2012 giảm 34,3% so với năm 2011.[193] Toshiya Tsugami từng làm tại Bộ Kinh tế, Thương mại và Công nghiệp cho biết hàng năm có hơn 1 triệu khách du lịch Trung quốc đến Nhật Bản, các công ty Nhật Bản xúc tiến khách du lịch Trung Quốc chịu nhiều thiệt hại.[144] Công nghiệp sản xuất chế tạo ô tô Nhật Bản đã chịu một khoản lỗ 250 triệu US$ trong khoảng thời gian từ ngày 15 - 21 tháng 9 do việc sản xuất khoảng 14.000 xe bị tạm dừng.[194] Những kẻ bạo loạn đã cướp phá và đập vỡ cửa sổ của một số trung tâm thương mại AEON, gây thiệt hại 8,8 triệu US$ cho một địa điểm; mặc dù AEON vẫn tiếp tục mở rộng hoạt động tại Trung Quốc nhưng tập trung vào bán hàng hóa do Trung Quốc sản xuất và giữ thị phần hàng hóa sản xuất tại Nhật Bản ở mức khoảng 5%.[195] Hai cửa hàng bách hóa Heiwado tại Trường Sa bị phá hủy hoàn toàn với tổng thiệt hại ước tính hơn 2 tỷ JP¥.[196] The Guardian dự đoán sự suy thoái kinh tế toàn cầu do các cuộc biểu tình tại Trung Quốc.[197] Chính phủ Nhật Bản ước tính các công ty Nhật Bản thiệt hại tới 10 tỷ JP¥ (khoảng 126 triệu US$) vì bạo loạn và tẩy chay, doanh số bán hàng của Toyota tại Trung Quốc năm 2012 giảm 4,9% là mức giảm đầu tiên kể từ năm 2001, doanh số bán hàng của Nissan năm 2012 tại Trung Quốc giảm 5,3% là mức giảm đầu tiên từ năm 2003.[135][198] Ngày 9 tháng 10 năm 2012 tại thị trường Trung Quốc, Toyota thông báo doanh số bán hàng giảm 49% trong tháng 9 so cùng kỳ năm 2011, Honda doanh số giảm 40%, Nissan doanh số giảm 35%, Mazda doanh số giảm 35% trong tháng 9.[85] Merrill Lynch ước tính thị trường ô tô Trung Quốc chiếm lợi nhuận ròng 25% của Nissan, 21% của Toyota, 16% của Honda nhưng lợi nhuận tại Trung Quốc đang giảm dần sau biểu tình bài Nhật; Hiệp hội ô tô hành khách quốc gia (Trung Quốc) cho biết thị phần ô tô Nhật Bản tại Trung Quốc vào tháng 8 giảm 2,9% so với cùng kỳ năm ngoái.[148] The Washington Post dẫn lời phó giáo sư Jessica Chen Weiss tại đại học Cornell nói rằng 'doanh số của các thương hiệu Nhật Bản chỉ tính riêng ngành công nghiệp ô tô đã mất 1,1 triệu US$ tại thị trường Trung Quốc vào năm 2012 và tác động đã kéo dài trong vài năm sau đó'.[199] Tháng 3 năm 2013, Forbes trích dẫn doanh số bán ô tô Nhật Bản tại thị trường Trung Quốc giảm 14,3% so với cùng kỳ năm ngoái.[200] Theo dữ liệu Aowei Holding vào tháng 9 năm 2012, thị phần máy truyền hình màn hình tinh thể lỏng Nhật Bản giảm tại thị trường Trung Quốc: Sharp Corporation giảm từ 4,9% xuống 3,4%, Sony giảm từ 3,7% xuống 2,6%, Panasonic giảm từ 23,9% xuống 11,2%.[201] Theo báo cáo năm 2012 của công ty tư vấn Recof Data Corp, các hoạt động mua bán và sáp nhập của Nhật Bản tại thị trường Trung Quốc trong giai đoạn tháng 7-9 giảm 70% xuống còn 5,6 tỷ JP¥ so với giai đoạn quý hai.[202] Tổng vốn đầu tư của Nhật Bản tại thị trường Trung Quốc giảm từ 13,48 tỷ US$ trong năm 2012 xuống còn 6,5 tỷ US$ trong năm 2013 và tiếp tục giảm trong năm 2014; Ernst & Young đánh giá Trung Quốc tụt xuống vị trí thứ ba (sau Ấn ĐộBrasil) trong danh sách "địa điểm đầu tư hấp dẫn nhất".[203] Đầu tư trực tiếp của Nhật Bản vào Trung Quốc giảm gần 20% trong năm 2013, giảm 40% xuống còn 300,8 tỷ JP¥ (2,8 tỷ US$) trong nửa đầu năm 2014 so với cùng kỳ năm trước.[204] Theo Viện nghiên cứu Daiwa tại Tokyo ước tính nếu một tháng ngừng xuất khẩu sang Trung Quốc năm 2012, tổng sản phẩm nội địa (GDP) của Nhật Bản có thể thiệt hại 2,2 nghìn tỷ JP¥ (khoảng gần 0,2% GDP) và doanh số bán hàng của các công ty Nhật Bản có thể thiệt hại 1,7 nghìn tỷ JP¥.[205]

Chính phủ Trung Quốc yêu cầu các nhà sách tại Bắc Kinh cấm sách của các tác giả người Nhật và tựa sách có các chủ đề Nhật Bản, gây áp lực cho các nhà xuất bản Trung Quốc không được biên dịch và xuất bản nội dung tiếng Nhật trong chuỗi phản ứng xung đột quan hệ Nhật Bản–Trung Quốc.[206] Sau đó, các nhà sách đã loại bỏ tất cả ấn phẩm liên quan đến Nhật Bản hoặc được viết bởi các tác giả người Nhật.[207][208] Chính phủ Trung Quốc phê duyệt sản xuất 69 phim truyền hình tuyên truyền bài Nhật với nội dung Giải phóng quân Nhân dân Trung Quốc đánh bại Đế quốc Nhật Bản.[209] Ngày 19 tháng 9, hải quan Trung Quốc thông báo tăng thủ tục hải quan đối với hàng hóa Nhật Bản, các trụ sở công ty Nhật Bản ngừng cử các kỹ sư người Nhật đến Trung Quốc hỗ trợ kỹ thuật sản phẩm và thời gian bị hoãn vô thời hạn.[148] Trong nửa đầu năm 2012, thâm hụt thương mại của Nhật Bản với Trung Quốc tăng 2,6 lần so với cùng kỳ năm ngoái (đạt 1,401 nghìn tỷ JP¥), xuất khẩu sang Trung Quốc giảm 5,7% so với cùng kỳ năm ngoái vì sụt giảm xuất khẩu thép và máy móc sang Trung Quốc từ năm 2009.[117] Các nghệ sĩ Trung Quốc (Thành Long, Lý Băng Băng, Nghiêm Hồ) tại Liên hoan phim quốc tế Tokyo ngày 25 tháng 9 và Liên hoan phim quốc tế Busan ngày 4 tháng 10 công khai ủng hộ Bắc Kinh trong vấn đề quần đảo Điếu Ngư, chủ tịch của công ty phân phối phim Nhật Bản Gaga Corporation là Tom Yoda nói rằng 'tranh chấp chủ quyền liên tục trên chuỗi đảo không người phía đông bắc Đài Loan khiến không có gì để kinh doanh', một số lo lắng về thỏa thuận kinh doanh phân phối công nghiệp điện ảnh giữa hai quốc gia.[210] Ngày 12 tháng 10, nhà từ thiện-doanh nhân Trần Quang Tiêu chi hơn 770.000 US$ để mua ô tô Geely mới cho 172 chủ sở hữu ô tô nhãn hiệu Nhật Bản bị phá hoại trong các cuộc biểu tình.[211]

Tài liệu tham khảo

WikiPedia: Biểu tình bài Nhật tại Trung Quốc năm 2012 http://www.dushi.ca/tor/news/bencandy.php/fid11/lg... http://www.ce.cn/xwzx/gnsz/gdxw/201209/18/t2012091... http://finance.cnr.cn/gundong/201209/t20120919_510... http://usa.chinadaily.com.cn/china/2012-09/17/cont... http://www.chinadaily.com.cn/opinion/2012-09/15/co... http://opinion.people.com.cn/n/2012/0915/c1003-190... http://society.people.com.cn/n/2012/0919/c223276-1... http://world.people.com.cn/n/2012/0820/c1002-18782... http://finance.sina.com.cn/china/20120913/14101312... http://news.sina.com.cn/c/2012-09-28/032125270307....